Bước ngoặt lịch sử sau 7 năm chờ đợi
Rạng sáng 8/10/2025, tổ chức FTSE Russell chính thức công bố: Việt Nam được nâng hạng từ thị trường cận biên (Frontier Market) lên thị trường mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging Market) một cột mốc được cộng đồng tài chính trong và ngoài nước chờ đợi suốt hơn 7 năm qua.
Theo báo cáo phân loại định kỳ, việc nâng hạng sẽ có hiệu lực từ ngày 21/9/2026, sau khi FTSE Russell hoàn tất đợt rà soát giữa kỳ vào tháng 3/2026. Điều này đồng nghĩa, Việt Nam đã vượt qua toàn bộ 9 tiêu chí bắt buộc, mở ra cơ hội đón hàng tỷ USD vốn ngoại trong năm tới.
Hành trình cải cách toàn diện: Từ “ứng viên” đến “người được chọn”
Từ khi được FTSE Russell đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng vào tháng 9/2018, Việt Nam đã thực hiện hàng loạt cải cách mang tính hệ thống để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế:
- Bãi bỏ quy định “nộp tiền trước khi giao dịch” – giúp nhà đầu tư nước ngoài không phải ký quỹ toàn bộ trước khi đặt lệnh, một trong những rào cản lớn nhất từng khiến dòng vốn ngoại chùn bước.
- Cải thiện hạ tầng giao dịch và thanh toán, hướng tới cơ chế bù trừ đối tác trung tâm (CCP).
- Minh bạch hóa giới hạn sở hữu nước ngoài (FOL), đơn giản hóa thủ tục mở tài khoản và đăng ký mã giao dịch.
- Ban hành Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán (Quyết định 2014/QĐ-TTg) vào tháng 9/2025, tạo nền tảng pháp lý đồng bộ giữa Chính phủ, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Ông David Sol, Giám đốc chính sách toàn cầu của FTSE Russell, nhận định:
“Việt Nam đã đạt tiến bộ rõ rệt trong cơ sở hạ tầng thị trường, giúp tăng tính minh bạch và khả năng tiếp cận của nhà đầu tư toàn cầu.”
Dòng vốn ngoại chuẩn bị “đổ bộ”: Cơ hội vàng cho chứng khoán Việt
Theo ước tính của Reuters và Vietstock, việc nâng hạng có thể giúp Việt Nam thu hút 3,5 – 5 tỷ USD dòng vốn ngoại mới từ các quỹ đầu tư thụ động (ETF) và quỹ chủ động đang theo dõi chỉ số FTSE Emerging Markets.
Cụ thể:
- Các ETF lớn như iShares FTSE Emerging Index, Vanguard EM ETF sẽ phải tái cấu trúc danh mục, bổ sung cổ phiếu Việt Nam.
- Khoảng 30–40 cổ phiếu vốn hóa lớn trên HOSE đủ điều kiện lọt vào rổ chỉ số FTSE, mở ra cơ hội tăng giá mạnh.
- Các công ty chứng khoán dự báo VN-Index có thể hưởng lợi 10–15% nhờ dòng tiền mới, đặc biệt tại nhóm ngân hàng, bất động sản và hàng tiêu dùng.
Tác động lan tỏa: Không chỉ là câu chuyện của thị trường
1. Nâng tầm uy tín quốc gia
Việc lọt vào nhóm thị trường mới nổi đồng nghĩa với một “tấm vé thông hành” để Việt Nam tiếp cận các quỹ đầu tư toàn cầu có quy mô hàng nghìn tỷ USD.
Đây cũng là bước tiến quan trọng trong hội nhập tài chính quốc tế, nâng cao vị thế quốc gia trên bản đồ kinh tế toàn cầu.
2. Thúc đẩy minh bạch và quản trị doanh nghiệp
Áp lực từ tiêu chuẩn quốc tế sẽ khiến doanh nghiệp Việt:
- Áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS),
- Nâng cao quản trị,
- Minh bạch thông tin hơn.
Về lâu dài, điều này tạo ra một hệ sinh thái đầu tư chuyên nghiệp hơn, thu hút cả dòng vốn dài hạn trong nước.
3. Hạ tầng thị trường hiện đại hơn
Cơ quan quản lý cam kết triển khai hệ thống giao dịch KRX mới, cho phép giao dịch T+0, bán khống, chứng quyền, giao dịch lô lẻ, và các công cụ phái sinh nâng cao.
Đây là nền móng quan trọng để Việt Nam tiến tới mục tiêu cao hơn thị trường mới nổi bậc cao (Advanced Emerging) trong tương lai.
Thách thức sau ánh hào quang
1. Minh bạch – không thể “thỏa hiệp”
Việc được nâng hạng không có nghĩa là đã an toàn mãi mãi. FTSE Russell sẽ tiếp tục giám sát và có thể rút lại xếp hạng nếu thị trường không duy trì tiêu chuẩn.
Do đó, Chính phủ và doanh nghiệp cần duy trì kỷ luật minh bạch, công bố thông tin chuẩn xác và nhất quán.
2. Dòng vốn nóng và rủi ro tỷ giá
Dòng vốn ngoại lớn mang lại cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro:
- Khi thị trường toàn cầu biến động, dòng tiền có thể đảo chiều nhanh.
- Áp lực lên tỷ giá VND/USD tăng, ảnh hưởng đến ổn định vĩ mô.
Điều này đòi hỏi Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính phối hợp chặt chẽ để giữ ổn định chính sách tiền tệ, bảo đảm môi trường đầu tư bền vững.
3. Khả năng hấp thụ dòng vốn
Không phải tất cả cổ phiếu đều được hưởng lợi ngay. Chỉ những doanh nghiệp có quy mô lớn, minh bạch, thanh khoản cao mới thu hút được dòng vốn.
Thị trường cần thời gian để thích ứng, và nhà đầu tư trong nước cần tư duy dài hạn hơn, tránh đầu cơ ngắn hạn theo sóng “nâng hạng”.
Cơ hội chỉ đến với người sẵn sàng
Việt Nam đã bước qua cánh cửa “mới nổi” nhưng để bước vững vàng vào “phòng lớn”, chúng ta cần:
- Tiếp tục cải cách pháp lý và hạ tầng,
- Giữ vững niềm tin nhà đầu tư,
- Thúc đẩy văn hóa đầu tư chuyên nghiệp trong cộng đồng.
Đây là lúc các doanh nghiệp, nhà đầu tư và cơ quan quản lý đồng hành cùng một tầm nhìn: biến thị trường chứng khoán không chỉ là nơi giao dịch cổ phiếu, mà là huyết mạch tài chính quốc gia, kết nối Việt Nam với dòng vốn toàn cầu.
Từ “ứng viên theo dõi” năm 2018 đến “thị trường mới nổi” năm 2025 là hành trình bền bỉ và kiên định của Việt Nam.
Nhưng như mọi cột mốc, đây không phải điểm kết thúc mà là khởi đầu cho một chương mới, nơi minh bạch, niềm tin và cải cách sẽ là chìa khóa đưa thị trường chứng khoán Việt Nam tiến xa hơn bao giờ hết.
 lên thị trường mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging Market) một cột mốc được cộng đồng tài chính trong và ngoài nước chờ đợi suốt hơn 7 năm qua.){kind=link}